Niemcy

Berlin

Berliner Luft – berlińska atmosfera – uchodzi za wyjątkowo odżywczą, być może dlatego,że na czystość powietrza pracują tu tereny zielone, zajmujące około 30% obszaru miasta.
Współcześnie jednak ta świętość jest raczej skutkiem szybkiego rozwoju – stolica, przezwyciężywszy dramat podziału z epoki zimnej wojny, jest na dobrej drodze do uzyskania statusu centrum Europy XXI w., która wchłonęła zjednoczone Niemcy i otwiera się na postkomunistyczne kraje ze Wschodu.

Hamburg

Dumne Wolne Hanzeatyckie Miasto Hamburg jest zarazem samodzielnym krajem związkowym i zawsze miało się za równoprawnego partnera dla każdego z nominalnych władców, czy to królów duńskich, czy cesarza Niemiec. Wielowiekowe powiązania ze światem wzbudziły gotowość do modernizacji i innowacji, nie zawsze cechujące miasta niemieckie.

Kolonia

Położona na obu brzegach Renu Kolonia jest niemiecką stolicą mediów i ośrodkiem sztuki oraz nauki, a także przemysłu i handlu. Z całego świata przybywają tu goście, nie tylko, by podziwiać zabytki, ale także uczestniczyć w nieustającym ciągu targów i imprez kulturalnych. Symbolem miasta jest dwuwieżowa katedra, lecz mimo silnego katolicyzmu, Kolonii daleko do klimatu miejsca pobożnego. Mieszkańcy słyną z sardonicznego humoru i upodobania do dobrej zabawy. Miasto tętni życiem, w pubach i halach piwnych panuje tłok, a kelnerzy, znani z dowcipów i celnych ripost, serwują lokalne piwo Kölsch.

Frankfurt nad Menem

Charakter piątego co do wielkości miasta Niemiec trudno zdefiniować. Przezwisko „Mainhattan” na pierwszy rzut oka wydaje się trafne z powodu skupiska lśniących wieżowców, „Bankfurt” zaś określa rolę miasta w niemieckim (i europejskim) obrocie finansowym. Frankfurt odznacza się największą różnorodnością kulturową w kraju: na czterech mieszkańców jeden jest imigrantem lub potomkiem imigrantów.

Około 400 instytucji finansowych ma swoje siedziby we Frankfurcie, m.in. giełda i Niemiecki Bank Federalny. W mieście dzieje się jednak o wiele więcej niż tylko zarabianie i wydawanie pieniędzy. Centralne położenie w zachodniej części Niemiec, na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych i handlowych, od dawna decydowało o znaczeniu miasta. Współczesne firmy reklamowe i wydawcy także oparli na tym strategię i Frankfurt opanował prawie połowę rynku wydawniczego oraz mediów. Miasto emanuje nowoczesnością, widoczną zwłaszcza dla biznesmenów, przybywających w interesach na największe i najruchliwsze lotnisko Niemiec i udających się stamtąd bezpośrednio do któregoś z wieżowców, takich jak np. Messeturm w kształcie ołówka.

Drezno

Opiewana jako Florencja północy, Saska stolica z determinacją odbudowywała swoje wspaniałe dziedzictwo po straszliwej lutowej nocy 1945 r., kiedy to historyczne centrum miasta legło w gruzach w wyniku nalotu bombowego. Współcześnie turyści napływają do Drezna, by zwiedzać muzea i galerie, w których znajdują się najbogatsze niemieckie kolekcje, i rozkoszować się urokliwymi krajobrazami Saksonii w pobliskiej dolinie.

Monachium

Bawarska stolica, jest położona na tyle blisko Alp, że widać je z miasta. Atrakcyjny ośrodek szczęśliwie łączy cechy metropolii i wyszukany styl życia z domową, małomiasteczkową atmosferą, której doskonałym symbolem są zadymione hale piwne czy pogodne, kawiarniane ogródki. Nie ma tu może tylu milionerów co w Hamburgu, a wielu mieszkańców nie wstydzi się pokazywać w miejskiej wersji Tracht, charakterystycznego bawarskiego stroju ludowego.

Otoczone trzema zachowanymi bramami miejskimi Isar Tor, Karls Tor i Sendlinger Tor, monachijskie Stare Miasto można bez trudu zwiedzić pieszo. Pod koniec lat 60. i w latach 70. XX w. stworzono tu atrakcyjną strefę pieszą. Spacer po gustownie wybrukowanych ulicach, pośród fontann, pomników i nienagannie odrestaurowanych budynków, to wielka przyjemność, z której pod żadnym pozorem nie należy rezygnować.

Alpy

Do Niemiec należy zaledwie fragment Alp, stosunkowo wąski pas ciągnący się na odcinku około 300 km od Berchtesgadener Land na wschodzie przez Alpy Algawskie w Szwabii do Jeziora Bodeńskiego na zachodzie. Wypiętrzające się jednak z Wyżyny Bawarskiej nizinne pasmo robi ogromne wrażenie, nieproporcjonalne do swej bez względnej wysokości, nie przekraczającej praktycznie nigdzie granicy 3000 metrów.

Jezioro Bodeńskie

Położone na granicy między Szwajcarią, Austrią i Niemcami jezioro zostało podzielone między te trzy kraje. Mimo to jest największym jeziorem Niemiec – ulubionym celem wakacyjnych wyjazdów. Właściwie akwen jest wielkim rozlewiskiem Renu, który w tym miejscu opuszcza góry, zasilany wodą z wielkich alpejskich lodowców. Jezioro łagodzi miejscowy klimat, dzięki czemu zimy nie są surowe, a także możliwa jest uprawa winorośli, owoców oraz innych płodów rolnych.

Niemiecka kuchnia jest pożywna i zdrowa. Może jej brakować polotu kuchni francuskiej czy włoskiej, ale jedzenie w Niemczech jest zawsze solidne i przyrządzone z dobrych składników – nawet jeśli nieco przyciężkie. Rzadko zdarza się wstać od stołu nie zaspokoiwszy apetytu. Obfite śniadanie jest dobrym początkiem dnia. Zwykle można wybierać spośród kilku gatunków serów, wędlin, jajek na twardo, a także dżemów, konfitur i miodu, do czego oferowane jest wyśmienite pieczywo, od chrupiących bułeczek przez smakowity żytni chleb aż do sycącego, ciężkiego pumpernikla. Owocom i płatkom śniadaniowym towarzyszą jogurty i kremowe twarożki. Główny posiłek, składający się z zupy i drugiego dania, spożywa się często około południa. Kolacja zaś, jedzona często w domu, może być podobna do śniadania. Kawa i ciasto (Kaffee und Kuchen) to w Niemczech instytucja, bogaty wybór placków spotyka się na każdym kroku w małych cukierniach.

Naród mięsożerców

Wegetarianizm zyskał w ostatnich latach większą popularność, ale Niemcy są wciąż narodem mięsożerców. Wołowina, dziczyzna i drób pojawiają się w każdym menu, ale króluje wieprzowina. Podawana jest na wiele sposobów, najpowszechniej spotykany jest sznycel panierowany lub z dodatkiem rozmaitych sosów. Popularna jest też golonka (Eisbein). Wieprzowina jest głównym składnikiem kiełbas (Wurst). Produkowane z mięsa i słoniny z dodatkiem przypraw frankfurterki podbiły świat. Podobnie smakują parówki (Bockwurst), ale smaczniejsze, mniejsze kiełbaski pochodzą z Norymbergii (czasem bywają podawane z zasmażaną kiszoną kapustą). Kiełbaski z Turyngii są krwistoczerwone, a te z Monachium – cielęce– białe. Bratwurst to nazwa gatunkowa kiełbasek z grubo mielonego mięsa i dodatków, smażonych lub pieczonych na ruszcie. Wszystkim tym specjałom smaku dodaje niemiecka musztarda. Najpopularniejszymi warzywami są biała i czerwona kapusta oraz ziemniaki. Te ostatniepodawane są na wszelkie sposoby: od purée do placków ziemniaczanych, ale najlepiej smakują w postaci zasmażanej (Bratkartoffeln) z boczkiem i cebulą.

W południowo-zachodnich Niemczech ziemniaki ustępują pierwszeństwa kluseczkom (Spätzle) lub pyzom. Ulubionym warzywem są szparagi. Ich uprawa dominuje w wielu regionach, a sezon zbiorów (w maju) jest niecierpliwie oczekiwany.

Bawarskie browary

Od 1516 r. skład niemieckiego piwa jest regulowany nakazem prawa (Reinheitsgebot), które zabrania stosowania innych składników niż chmiel, słód, drożdże, jęczmień i oczywiście woda. Większość z tysięcy browarów warzy jasne piwo typu lager, zwykle jeden lub dwa gatunki. Piwo typu ale pije się w Düsseldorfie, a Kölsch w Kolonii. Piwa takie, jak sławny Dortmunder z przemysłowego Zagłębia Ruhry, miały pierwotnie gasić pragnienie ciężko pracujących górników i są mocniejsze od bawarskich odpowiedników. To niewątpliwie jeden z powodów, dla których monachijskie piwa mogą być serwowane w tak olbrzymich kuflach. Bawarskie browary zaznaczają upływ czasu produkcją piw sezonowych, takich jak Märzenbier (piwo marcowe), zaś w Berlinie napojem letnim jest Berliner Weisse, jasne berlińskie piwo z dodatkiem kwaskowatego soku.

Niemieckie wina

Reputacja niemieckich win poprawiła się z chwilą pojawienia się mody na wytrawniejsze, lżejsze gatunki. Króluje różnorodny riesling, ale występują także takie odmiany, jak Muller-Thurgau, Silvaner, Pinot Gris i Pinot Blanc. Winnice zakładane są na tarasach wyciętych w zboczach dolin Renu i jego dopływów (Mozeli, Menu, Ahry i Nahe). Najobfitsze zbiory osiąga się jednak w płaskich i słonecznych okolicach Nadrenii-Hesji i Palatynatu. W Niemczech Wschodnich długie tradycje winiarskie wiążą się z dolinami wokół Drezna. Większość win niemieckich to wina białe, ale są też dobre gatunki czerwonych, mimo że ustępują one tym produkowanym w krajach położonych dalej na południe. Najlepsze wina są opatrzone etykietą Qualitätswein mit Prädikat, potem jest Qualitätswein, wreszcie Tafelwein, czyli wino stołowe. Niemieckiego wina musującego, Sekt, nie należy wąchać, ale pić dużymi łykami. No i są oczywiście doskonałe alkohole wysokoprocentowe: od przypominającego Steinhagera na północy do dobrych winiaków wzdłuż Renu (Asbach) i smakowitych wódek owocowych (Kirschwasser, Himbeergeist) w okolicach słynących z upraw owoców.